مقاله دکتر مهدی شامی زنجانی و همکاران با عنوان «فراتحلیل كيفی پژوهشهای بين المللی در زمينه مفهوم سازی نقش رهبران ديجيتال» در شماره پاییز ۹۹ پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات منتشر شد.
چکیده مقاله:
يكي از عوامل مهم موفقيت در سفر بهسوی ديجيتالی شدن، پرورش و توسعه نسلی جديد از رهبرانی است كه «رهبر ديجيتال» ناميده میشوند. با توجه به اهميت موضوع در عصر حاضر، محققان به اين نقش از جنبههای متعدد بهعنوان يكی از ضرورتهای تعیینکننده موفقيت سازمانهای عصر ديجيتال پرداخته اند.
اما سؤال اساسي اين است كه وضعيت پژوهش های حوزه «نقش رهبر ديجيتال» از حيث ساختاری و محتوايی چگونه است؟ اين موضوع از آنجا اهميت میيابد كه تاكنون در پژوهشهای مرتبط ارائه تصويری نظاممند از مجموعه مطالعات انجام گرفته در اين حوزه كمتر مورد توجه محققان بوده است.
بر همين اساس، در اين پژوهش و در پاسخ به اين سؤال قصد بر اين است كه تصويری روشن و جامع از سيمای پژوهشهای بينالمللی در زمينه مفهومسازی نقش رهبران ديجيتال ارائه شود. بهمنظور نیل به این هدف، از فراتحلیل کیفی استفاده شد و ۴۶ مطالعه علمی که هر کدام به نوعی به بررسی و واکاوی جنبههای مختلف اين نقش پرداختهاند، بر اساس اصول راهنمای «فینک» (۲۰۱۹) و «اوکولی و شابرام» (۲۰۱۰) انتخاب، ارزیابی و بررسی شدند. درنهايت، بهمنظور ارزيابی نتايج تحليل ساختاری و محتوايی از روش بازبينی بهوسيله همكاران پژوهشی استفاده شد. یافتههای این پژوهش نشان داد که پژوهشهای انجامشده، هم از حیث ساختاری و هم از حیث محتوایی، دارای ویژگیهای برجستهای بودند که باید مدنظر قرار داد.
در اين راستا، در بررسی ساختاری مطالعات، روند اوجگيری پژوهشها در زمينه رهبری ديجيتال، روش گردآوری دادهها در آنها، وضعيت توزيع آثار در صنعت و نيز نحوه مشاركت محققان ارزيابی شد. در بررسی محتوايی مطالعات نيز بر اساس روش تحليل مضمون، پنج زمينه تحقيقاتی اصلی شامل «پيشرانهای تعريف نقش، اهداف نقش، وظایف، ساختار ايفای نقش و شايستگیهای ايفای نقش» شناسايی و در نهایت، شبكه مضامين در ارتباط با مفاهيم و موضوعات در حوزه نقش رهبر ديجيتال ترسيم شد. در تحليل محتوايی، نتايج اين پژوهش نشان داد که طی سالهای اخير تعداد مطالعات افزايش يافته و همچنين، تمركز تحقيقاتی در ابعاد متعددی گسترش پیدا کرده است؛ بهطوری كه در سال ۲۰۱۹، همه پنج زمينه اين نقش در مطالعات متعدد مورد توجه بوده است.
بهطور کلی، يافتههای حاصل از مقاله حاضر مبنايی برای درك زوايای مختلف پژوهشی در حوزه تحقيقات رهبری ديجيتال ايجاد نموده و با لحاظ نمودن ابعاد مورد توجه در اين حوزه، چارچوبی برای طراحی و توسعه تحقيقات در اين زمينه فراهم مینمايد.
جهت دریافت اصل مقاله، اینجا را کلیک کنید.