فناوری های دیجیتال در صنعت لجستیک

تحول دیجیتال بخش لجستیک هر صنعتی را بازآفرینی می‌کند. لجستیک می تواند از فناوری های تحول‌آفرینی مانند: اتوماسیون، هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و بلاک‌چین برای افزایش سودآوری و کارایی استفاده کند. لجستیک دیجیتال از قدرت داده ها برای کوتاه کردن چرخه‌ی برنامه‌ریزی، تسریع زمان ورود به بازار، افزایش بهره‌وری و بهبود تصمیم‌گیری استفاده می‌کند. تحقیقات مکنزی از ۲۵۸ شرکت در صنعت لجستیک در سال ۲۰۲۳ نشان می دهد که ۳۴ درصد از شرکت های مورد بررسی هشت یا نه فناوری مختلف را در بخش حمل و نقل مورد استفاده قرار داده اند و ۳۷ درصد آن ها دارای حداقل پنج فناوری در بخش انبارداری هستند. از طرفی چشم‌انداز فناوری به طور فزاینده ای پیچیده می شود و شرکت های لجستیک به منظور ارائه ارزش به مشتریان خود باید تشخیص دهند که روی کدام قابلیت ها و فناوری های تحول‌آفرین سرمایه‌گذاری کنند. در ادامه به برخی از کاربردهای فناوری های دیجیتال در صنعت لجستیک اشاره می شود.

اینترنت اشیاء

فناوری اینترنت اشیاء جهان را دستخوش یک تحول بزرگ کرده است. یکی از صنایعی که اینترنت اشیاء به شدت بر آن تأثیر گذاشته، لجستیک است. اینترنت اشیاء به شرکت های لجستیک امکان ردیابی محموله ها و نظارت بر دما و رطوبت نسبی کانتینرها را می دهد. همچنین مدیریت ناوگان مجهز به اینترنت اشیاء می‌تواند موقعیت مکانی، وزن و سرعت کانتینرها را بلادرنگ ارائه دهد. الگوریتم‌های هوش مصنوعی داده‌های حاصل از این فناوری را برای کمک به مدیریت مسیر و بهبود امنیت، تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه و جلوگیری از مشکلات پردازش می کنند. به‌این‌ترتیب، لجستیک می‌تواند مسیرها و زمان‌بندی را بهینه و به بهبود عملکرد ناوگان کمک کند. فناوری اینترنت اشیاء همچنین می تواند برای خودکارسازی مدیریت موجودی استفاده شود. شرکت‌های لجستیک با استفاده از برچسب‌های RFID سطوح موجودی را بهینه، ارزیابی تقاضا را تسریع، نظارت بر زنجیره سرد را تقویت، شفافیت را افزایش و ردیابی بلادرنگ را بهبود می بخشند.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

ظهور هوش مصنوعی و یادگیری ماشین مزایای زیادی را در صنعت لجستیک به همراه داشته است. بهبود کارایی و کاهش هزینه ها با استفاده از هوش مصنوعی صنعت لجستیک را متحول کرده است. با هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، وسایل نقلیه هوشمندتر شده اند و تا ۸۰ درصد از تصادفات جاده ای جلوگیری می شود . وسایل نقلیه خودران و الگوریتم های یادگیری ماشین برای افزایش ایمنی، تعیین مسیرها و کاهش زمان انتظار مشتری استفاده می شوند که نهایتاً بهبود تجربه مشتری را به همراه خواهد داشت. سیستم‌های هوش مصنوعی می توانند در مدیریت محموله‌ها و برنامه‌ریزی قرار ملاقات‌های کارکنان در ایستگاه‌های مختلف مفید باشند. پیش‌بینی تقاضا مبتنی بر هوش مصنوعی دقیق‌تر از روش های سنتی است. هوش مصنوعی با استفاده از حسگرهای اینترنت اشیاء در انبارها و فروشگاه‌های خرده‌فروشی می تواند به ردیابی حرکت موجودی کمک کند. به گفته مکنزی، استفاده مؤثر از هوش مصنوعی در کنترل موجودی می تواند هزینه‌های حمل و نقل را تا ۲۰ درصد کاهش و موجودی انبارها را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. هوش مصنوعی شرکت‌ها را قادر می سازد تا روند بازار، نوسانات و ترجیحات مشتریان را با دقت بی‌سابقه‌ای پیش‌بینی کنند. این فناوری با تحلیل پیشبینانه و مدیریت موجودی، از کمبود موجودی یا ذخیره‌سازی بیش از حد جلوگیری و در نتیجه سرمایه در گردش را بهینه می‌کند. هوش مصنوعی برای افزایش ایمنی حمل و نقل و کاهش زمان تحویل کالا مسیرها را بررسی و با انتخاب کوتاه‌ترین و ایمن‌ترین مسیرها مدیریت حمل و نقل لجستیک را یاری می رساند. هوش مصنوعی با تحلیل پیش‌بینی‌کننده به شناسایی کالاهای آسیب‌دیده و پیشنهاد راه‌حل های مناسب برای به حداقل رساندن ضرر کمک می‌کند. به‌این‌ترتیب، هزینه ها کاهش و بهره‌ور‌ی افزایش می یابد.

رایانش ابری

فناوری رایانش ابری تأثیرگذارترین فناوری در تحول دیجیتال لجستیک محسوب می شود. با سیستم‌های مبتنی بر ابر، شرکت های لجستیک می توانند حجم بیشتری از داده ها را تحلیل کنند و زمان پاسخگویی به شرایط اضطراری را کاهش دهند. مزایای رایانش ابری در لجستیک شامل ارائه یک نمای کلی از زنجیره تأمین، بهبود تصمیم‌گیری و پیش‌بینی تغییرات و اختلالات بازار است که در نهایت چابکی را افزایش می دهد و به کاهش ریسک و افزایش انعطاف‌پذیری در زنجیره تأمین کمک می‌کند. در نظرسنجی ۲۰۲۳ دیلویت مدیران اذعان داشتند که فناوری ابر در صنعت لجستیک دقت پیش‌بینی تقاضا را ۲۶ درصد افزایش داده است. رایانش ابری به لجستیک اجازه می دهد تا دسترسی سریع و مقرون‌به‌صرفه به داده ها و برنامه ها داشته باشد و آن ها را در هر زمان و هر مکان به اشتراک بگذارد. رایانش ابری با خودکارسازی فرآیندهای کلیدی و حذف نیاز به سخت‌افزار و نرم‌افزار گران قیمت موجب کاهش زیاد هزینه ها شده است. این فناوری با ارائه یک نمای بلادرنگ از شبکه حمل و نقل به کاهش هزینه و زمان و افزایش شفافیت و دقت کمک می‌کند.

کلان‌داده و تحلیل‌گری

گزارش مکنزی نشان می دهد که تحلیل‌گری داده ها در مدیریت لجستیک حال و آینده مفید خواهد بود. استفاده از تحلیل‌گری داده ها می تواند به مدیریت ازدحام جاده و ترافیک کمک کند. شرکت ها می توانند هزینه های لجستیک و حمل و نقل خود را با ردیابی و تحلیل‌گری داده ها در دوره های مختلف سال بهینه کنند. از آنجایی که هزینه های حمل و نقل در دوره های مختلف متفاوت است، شرکت ها می توانند دوره های ناب را شناسایی کرده و الزامات حمل و نقل خود را برای این دوره ها برنامه‌ریزی کنند. از آنجا که تحویل دیرهنگام کالاها مستلزم جریمه های هنگفت است شرکت های لجستیک می توانند با تحلیل‌ داده ها مکان و زمان بندی محموله ها را به طور مؤثر پیگیری کنند. بنابراین می توان از تأخیر در زنجیره تأمین جلوگیری و سرعت را برای بهره‌وری بیشتر لجستیک بهینه کرد. لجستیک می تواند از تحلیل‌گری داده ها برای ردیابی رفتار کاربران استفاده کند و کل سفر مشتری را بهبود بخشد.

بلاکچین

فناوری بلاکچین چشم‌انداز لجستیک را متحول کرده است. فراتر از ارزهای دیجیتال، کاربردهای این فناوری در هر صنعتی بی‌شمار است و لجستیک نیز از این قاعده مستثنی نیست. با فناوری بلاکچین، جعل اسناد به شدت کاهش و هر بخش از زنجیره تأمین اجازه می یابد تا وضعیت حمل و نقل را لحظه ای دنبال کند. در طول حمل و نقل، آسیب یا خراب شدن محصول بسیار رایج است، اما با بلاکچین، منشأ اقلام را می توان ردیابی کرد. علاوه بر این، مطابقت کالاها با استانداردها تضمین یا عدم انطباق با استانداردها تشخیص داده می شود. بلاکچین اسناد و داده‌های زنجیره تأمین را یکپارچه می‌کند و به ذی‌نفعان اطمینان لازم برای کاهش ضایعات و هزینه‌ها را می دهد. علاوه بر این، بلاکچین می تواند خطاهای کمتر، شفافیت بهتر و در نتیجه تحلیل مؤثرتری را فراهم کند. بلاکچین همچنین قراردادهای هوشمندی ارائه می دهد که به واسطه‌ی آن ها هزینه ها کاهش و کارایی افزایش می یابد و پرداخت‌های دیجیتال ایمن‌تر انجام می شوند. بلاک‌چین به لجستیک اجازه می دهد تا تجربه مشتری را بهبود دهد و اعتماد قابل‌توجهی برای مشتریان ایجاد کند.

پلتفرم دیجیتال

صنعت لجستیک به شبکه ای از فرآیندهای پیچیده تبدیل شده است که برای عملیات روان نیاز به پلتفرم یکپارچه دارد. پلتفرم دیجیتال لجستیک را قادر می سازد تا عملیات مؤثری را انجام دهد و تجربه ای برتر به مشتریان ارائه دهد. به طور مثال، نرم‌افزارهای مدیریت ناوگان از گزارش های تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه و ویژگی های رانندگان استفاده می‌کند و ایمنی آن ها را افزایش می دهد. لجستیک از این طریق داده ها را به‌صورت بلادرنگ جمع‌آوری کرده تا به طور دقیق بهترین مسیرها را برای رانندگان تعیین کند. لجستیک دیجیتال از نرم‌افزار مدیریت منابع سازمانی برای شناسایی مسیرهای سفر و برنامه‌ریزی توزیع انبارها استفاده می‌کند تا کارایی را به حداکثر برساند. این برنامه به مدیران کمک می‌کند تا به طور مؤثر منابع انسانی، گردش کار و عملکرد نیروی کار را نیز مدیریت کنند.

رباتیک

فناوری رباتیک به شرکت‌های لجستیک کمک می‌کند تا کامیون‌های خودران را از طریق اتوماسیون در یک کاروان همگام کنند. حرکت کامیون ها بلادرنگ از طریق ردیاب‌های جی‌پی‌اس ردیابی می شود. این امر به لجستیک کمک می‌کند تا محموله های را بررسی و مشتریان را در مورد زمان های تحویل پیش‌بینی شده مطلع کند. فناوری اتوماسیون می تواند به انبارها کمک کند تا با چالش های حمل و نقل مقابله کرده و تحویل به‌موقع بهتری داشته باشند. ربات های انبار می توانند سرعت و دقت انبارداری را افزایش دهند.

دوقلوی دیجیتال

درحالی‌که مفهوم دوقلوی دیجیتال از ابتدای قرن بیست و یکم وجود داشته، اما اکنون به نقطه اوج خود رسیده است. دوقلوی دیجیتال مدل مجازی از تجهیزات، انبار و صدها موقعیت لجستیک است که از طریق تجسم، تحلیل، پیش‌بینی و بهینه‌سازی، آسیب‌پذیری ها و خطرات را کم و برای شرکت ارزش فراهم می‌کند. موارد استفاده از دوقلوهای دیجیتال در لجستیک بسیار زیاد است. لجستیک می تواند از این فناوری برای ایجاد مدل‌های سه‌بعدی دقیق از انبارها و تجهیزات استفاده کند و کارایی عملیاتی را افزایش دهد. از دوقلوهای دیجیتال می توان در بخش حمل‌ونقل لجستیک برای جمع‌آوری اطلاعات محصول و بسته‌بندی استفاده کرد؛ این امر برای شناسایی نقاط ضعف احتمالی و بهبود عملیات مفید می باشد. همچنین می توان در بخش توزیع از این فناوری برای ارائه اطلاعات بلادرنگ استفاده کرد تا زمان تحویل بهبود یابد.