تحول دیجیتال در صنعت لجستیک

لجستیک کارآمد ستون اقتصاد جهانی است. هر چه جریان جابه‌جایی کالاها روان‌‌تر باشد، استاندارد زندگی مشتریان در سراسر جهان بالاتر می رود و شرکت ها به اهداف استراتژیک خود دست می یابند. از آنجایی که تحول دیجیتال صنایع مختلف را تحت‌تأثیر قرار داده است، جای تعجب ندارد که سرمایه‌گذاری در این حوزه یکی از فرصت های اصلی رشد در صنعت لجستیک باشد. شرکت ها با طراحی یک نقشه راه دیجیتال که هم به بهبودهای کوتاه‌مدت و هم به یک چشم‌انداز بلندمدت استراتژیک می پردازد، می توانند از فناوری های دیجیتال برای بهبود کارایی و بهره‌وری لجستیک، انعطاف‌پذیری و افزایش چابکی استفاده کنند. البته همکاری قوی در سراسر زنجیره تأمین کلید پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز لجستیک دیجیتال خواهد بود. لجستیک دیجیتال به اتوماسیون و دیجیتالی کردن فرآیندهای مرتبط با جابه‌جایی کالا اشاره دارد و در این مسیر از فناوری های مبتنی بر ابر، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی و حتی فناوری بلاک‌چین استفاده می کند.

چیستی و چرایی تحول دیجیتال در صنعت لجستیک

تحول دیجیتال یک تغییر عمیق است که مستلزم بازتعریف همه‌ جنبه های کسب و کار از جمله: افراد، فرآیند و فناوری می باشد. در دو دهه گذشته، پذیرش گسترده اینترنت و فناوری های تحول‌آفرین، کسب و کارها را بیش از پیش به هم پیوند داده و یک اقتصاد بلادرنگ ایجاد کرده است. تحقیقات نشان می دهد ۷۶٫۹٪ از رهبران دیجیتال موافق یا کاملاً موافق هستند که حرکت به سمت یک اقتصاد بلادرنگ بر فرآیندهای کسب و کار آن ها تأثیر دارد. صنعت لجستیک نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به‌شدت با سایر بخش های اقتصادی مرتبط است. درحالی‌که همه چیز از توسعه محصول گرفته تا خدمات مشتری به‌صورت بلادرنگ اتفاق می افتد، افزایش بهره‌وری در خدمات لجستیک نیز به رشد کلی اقتصاد می افزاید. پذیرش تحول دیجیتال در لجستیک تا همین اواخر بسیار کند بود. به گفته گارتنر، بیش از ۵۰ درصد از شرکت ها هنوز طراحی نقشه راه تحول دیجیتال زنجیره تأمین خود را آغاز نکرده‌اند! اما دیجیتالی شدن سریع صنایع مختلف و شوک‌های اقتصادی تحمیل‌شده در دوره همه‌گیری بر لزوم پیاده‌سازی تحول دیجیتال در شرکت های لجستیک افزوده است. نظرسنجی جدید مکنزی از بیش از ۲۵۰ رهبر لجستیک نشان می دهد که شرکت های این حوزه برای حل چالش های متعدد خود به طور فزاینده‌ای به فناوری روی آورده‌ اند. آن ها برای ماندن در گردونه‌ی رقابت نیازمند ایجاد زیرساخت های دیجیتال، خودکارسازی و یکپارچه‌سازی فرآیندهای کسب و کار و اطمینان از صحت و کیفیت داده‌های جمع‌آوری شده هستند. ازاین‌رو، پیش‌بینی می شود تا سال ۲۰۲۷ صنعت لجستیک به‌منظور همراهی با سایر صنایع در حوزه‌ی تحول دیجیتال به سرمایه‌گذاری حدود ۸۴٫۶ میلیارد دلار نیازداشته باشد.

چهار حوزه تحول دیجیتال در صنعت لجستیک

خودکارسازی فرآیندها: شرکت های زنجیره تأمین و لجستیک اغلب فرآیندهای کسب و کار را با استفاده از یادگیری ماشین و تحلیل‌گری داده ها برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌ها بازمهندسی می‌کنند. اتوماسیون فرآیندهای پشتیبان مانند حسابداری نیز می تواند به بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری کمک کند.
مدل کسب و کار: در صنعت لجستیک، تحول دیجیتال در حال بازنگری مدل‌های کسب وکار سنتی است و نحوه ارائه ارزش به مشتریان را تغییر داده است.
بازتعریف دامنه: تحول دیجیتال می تواند به شرکت های لجستیک کمک کند تا محصولات و خدمات خود را با استفاده از فناوری های نوین بازتعریف و مرزهای صنعت را درنوردند.
تحول فرهنگی: شرکت های لجستیک برای موفقیت در سفر تحول دیجیتال، باید یک تحول فرهنگی تجربه کنند و فرآیندهای تصمیم‌گیری غیرمتمرکز و جریان های کاری انعطاف‌پذیر را در عملیات روزمره خود بگنجانند. تحول دیجیتال به این شرکت ها کمک می‌کند تا نوآوری را تسریع دهند، تصمیمات داده‌محور بگیرند، مشتریان را در طول سفر حمایت کنند، انعطاف‌پذیری را در ساختار سازمانی بگنجانند و چابکی را افزایش دهند.

مزایای تحول دیجیتال در صنعت لجستیک

شرکت های لجستیک در محیط ها، بخش ها و مناطق مختلف فعالیت می کنند و عوامل بیرونی مانند تغییرات اقتصادی، بلایای طبیعی، شرایط سیاسی و نیازهای مصرف‌کننده بر عملکرد آن ها تأثیر می گذارد؛ در نتیجه باید رقابت‌پذیری و انعطاف‌پذیری خود را در برابر تأثیرات بیرونی بهبود بخشند. از این رو پیاده‌سازی تحول دیجیتال ضروری به نظر می رسد. تحول دیجیتال بر بخش‌های مختلف لجستیک، از جمله برنامه‌ریزی، اطلاع‌رسانی به مشتری، مدیریت حمل‌ونقل و مدیریت انبار تأثیر می‌گذارد و با استفاده از فناوری، بهبود تجربه مشتری را با حداقل هزینه به حداکثر می رساند. آن ها برای موفقیت در مسیر تحول دیجیتال به همسویی قوی بین استراتژی کسب و کار و زنجیره تأمین، مهارت های فنی، تصمیم‌گیری های داده‌محور و ریسک‌پذیری نیاز دارند. لجستیک دیجیتال به دنبال پیاده‌سازی زیرساخت های دیجیتال برای بهبود فرآیندها، عملکرد و کارایی است. گسترش قابلیت‌های لجستیک دیجیتال می‌تواند ارزش قابل‌توجهی را در کاهش هزینه، بهبود ارائه خدمات، افزایش عملکرد، پایداری، رضایت مشتری و درآمد ایجاد کند. در حال حاضر شرکت های پیشرو در لجستیک دیجیتال شاهد بهبود عملکرد ۱۰ تا ۲۰ درصدی در کوتاه‌مدت و ۲۰ تا ۴۰ درصدی در بلندمدت هستند.

از مزایای تحول دیجیتال در صنعت لجستیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بهبود تجربه مشتری

تحول دیجیتال به لجستیک کمک می کند تا مسیرهای سفر مشتری را بهینه کند، تأخیرهای قابل پیش‌بینی را در نظر بگیرند، حمل و نقل کالاها را بلادرنگ ردیابی کنند و زمان تحویل کالاها را به درستی اطلاع دهند تا کیفیت بهتری از خدمات را به مشتریان ارائه دهند.

کاهش هزینه ها و افزایش سود

به گفته گارتنر، استفاده از راه‌حل های دیجیتال در صنعت لجستیک امکان افزایش قابل‌توجه درآمد (تا ۲۰٪) را فراهم می کند و هزینه های فرآیند را به نصف کاهش می دهد. در مقابل شرکت هایی که روش های سنتی خود را حفظ می کنند ممکن است به زودی از دور رقابت خارج شوند.

اتوماسیون

تحول دیجیتال با واگذاری وظایف تکراری به ماشین‌ها، کارایی زنجیره تأمین را افزایش می‌دهد و نیروی کار را از کارهای روزمره رها می‌کند. علاوه بر این، اتوماسیون امکان کاهش قابل‌توجه خطای انسانی را فراهم می کند. لجستیک دیجیتال به کسب‌وکارها امکان می‌دهد برنامه‌ریزی لجستیک را سریع‌تر انجام دهند، با رفتارهای در حال تغییر و انتظارات در حال افزایش مشتریان همگام باشند و وظایف تکراری را خودکار کنند تا تیم‌های لجستیک بتوانند فعالیت‌های سطح بالاتری را انجام دهند.

کاهش زمان تحویل

سرعت و زمان از عوامل حیاتی در کارایی کسب و کار لجستیک هستند. با دیجیتالی شدن سریع صنایع مختلف، این عوامل برای صنعت لجستیک در حکم مزیت رقابتی بشمار می روند. به منظور غلبه بر این چالش فناوری می تواند سیستم تولید به هنگام[۱] را تقویت کند و مدیریت عرضه کارآمد را ممکن سازد. فناوری به لجستیک این امکان را می‌دهد که سطح موجودی را کنترل کرده و روندهای آینده را به‌درستی پیش‌بینی کنند؛ بنابراین بهتر می‌تواند برنامه‌های سفارش خود را تنظیم کند. به‌این‌ترتیب درحالی‌که سفارشات در بازه های زمانی بهینه اجرا می شوند، زمان انتظار مشتریان هم به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

مدیریت ریسک و بهبود کنترل

ریسک‌های مختلف مانند عدم قابلیت اطمینان محیطی، تأخیرهای حمل و نقل و اختلال در عملیات می‌تواند منجر به کاهش عملکرد و سودآوری شرکت های لجستیک شود. توجه به مدیریت ریسک در برنامه‌ریزی لجستیک به عنوان یک رویکرد در جهت کاهش این خطرات و بهبود عملکرد سیستم، بسیار حائز اهمیت است. تحول دیجیتال در صنعت لجستیک موجب کاهش ریسک می شود. ابزارهای دیجیتال می توانند به طور مؤثر فرآیندها را نظارت کنند و هر زمان که ناهنجاری ها شناسایی می شوند، هشدار دهند تا از اختلال در زنجیره تأمین جلوگیری شود.

افزایش بهره‌وری عملیاتی

نظارت بر فرآیندها با ابزارهای دیجیتال امکان تصمیم‌گیری های داده‌محور را برای مدیران فراهم می کند.

مدیریت موجودی

مدیریت موجودی صحیح می تواند به افزایش سرعت تولید و فروش کمک کند. لجستیک دیجیتال به کسب و کارها اجازه می دهد تا از نحوه‌ی عملکرد انبارهایشان به درستی مطلع شوند، گردش‌های کاری و شیوه‌های انبارداری را بهبود بخشند و به‌این‌ترتیب مدیریت موجودی خود را بهینه کنند.

سفارشی‌سازی

شرکت ها دائماً به دنبال ارائه تجربیات شخصی سازی شده به مشتریان خود هستند. این امر مستلزم یک راه‌حل لجستیک کارآمد و مناسب است که بتواند انتظارات مشتری را در زمینه‌ی سرعت، هزینه و الزامات تحویل مانند مکان و زمان برآورده کند. لجستیک دیجیتال با استفاده از رابط برنامه‌نویسی کاربردی[۲] به آن ها اجازه می دهد که هر سفارش را شخصی‌سازی کنند و به دنبال آن بهبود رضایت مشتری، ارتقای وفاداری به برند و متمایز ساختن سازمان از رقبا را تجربه کنند.