نقش دادهها در استراتژیهای هر سازمانی اهمیت بسیاری دارد، صرف نظر از اینکه آن سازمان در چه صنعتی قرار دارد. از آنجاییکه چالشهای مربوط به حکمرانی، مدیریت، بهرهبرداری و ارزشگذاری دادهها دائماً در حال تغییر هستند، سازمانها باید مناسبترین روشهای تحلیلگری را در اسرع وقت اتخاذ نمایند. در سال ۲۰۲۲ بهرهبرداری از دادهها برای پیشبینی بیشتر از واکنشپذیربودن اهمیت دارد. درک این موضوع برای سازمانها که به دلیل تحولات ناشی از همهگیری به توسعه کسبوکار خود نیاز دارند، ضروری است. در ادامه روندهای عمده حوزه داده در سال ۲۰۲۲، ارائه میشود.
برای بهرهبرداری بهینه از دادهها وجود یک دیتافابریک الزامی است. منظور از دیتافابریک طراحی یک محیط منسجم برای تطبیق انواع دادهها از منابع مختلف است که میتواند تلاشهای مدیریت داده را تا حد بسیاری زیادی کاهش دهد. میتوان گفت دیتافابریک یک معماری مدیریت داده است که هدف آن کمک به سازمانها برای دسترسی و اتصال به دادههای با اشکال مختلف و از مکانها و منابع متفاوت میباشد، تا بتواند شکاف میان دادههای موجود و دانش استخراجشده از آن را از بین ببرد.
یک دیتافابریک منعطف و چابک از سیلو کردن دادهها جلوگیری میکند و یکپارچگی آنها در فرایندهای تصمیمگیری و استراتژیک سازمانها را تسهیل مینماید. دیتافابریک استفاده از دادهها را حتی برای کاربران غیرفنی تسهیل و به توسعه فرهنگ سازمان کمک میکند.
امروزه هر شرکتی برای افزایش رضایت کارکنان، سادهسازی عملیات، بهینهسازی زنجیره تامین، درک رفتار مشتری و امکان نگهداری پیشگیرانه به دادهها متکی است. این امر بهویژه در دوران پس از همهگیری، جایی که سازمانها هنوز در تلاش برای انطباق با نیازمندیهای متغیر، روندهای نوسانی اقتصادی، و محیط کسبوکار ناپایدار هستند، بیشتر موردنیاز میباشد. هوشمندی کسبوکار به سازمانها کمک میکند تا با تحولات کنار بیایند، مدلهای کسبوکار خود را تقویت کنند و همچنین آنها را برای بحرانهای احتمالی آینده مجهز میکند.
هوشمندی کسبوکار مجموعهای از فناوریهاست که تجزیه و تحلیل بههنگام و دقیق دادهها را برای شفافسازی و تسهیل تصمیمگیری ممکن میسازد. این امر وابسته به طیف گستردهای از اپلیکیشنها، راهحلها و روشهای ترکیبی برای جمعآوری دادهها از سیستمهای داخلی و منابع خارجی است و با هدف یکپارچهسازی آنها در فرایندهای تصمیمگیری صورت میپذیرد. گارتنر معتقد است که طی دو سال آینده، یک سوم سازمانهای بزرگ از هوشمندی کسبوکار برای تصمیمگیری ساختاریافته جهت بهبود مزیت رقابتی خود استفاده خواهند کرد.
عدم اعتماد به دادهها، کسبوکارها را مجبور میکند که بهمنظور ارائه تجربههای شخصیسازیشده، دادههای بیشتری را مستقیما از مشتریان جمعآوری نمایند. این امر نیاز به طراحی سفرهای توافق با مشتری و حفظ حریم خصوصی آنها را دارد که باید با نظر مشتری انجام شود. حفظ حریم خصوصی برای بسیاری از مصرفکنندگان در سطح دنیا یک عامل مهم محسوب میشود و همین امر تبدیل به مزیت رقابتی بین کسبوکارها تبدیل شده است.
این موضوع باید از نگاه مردم نیز دیده شود. اطلاعات شخصی افراد سالها برای بازاریابی استفاده شده است. ایمیلهای تبلیغاتی و تماسهای خودکار بهصورت ناخوشایندی مدام برای مردم مزاحمت ایجاد میکنند. حتی هماکنون نیز با افزایش دیجیتالیسازی، ردپای دیجیتالی افراد بسیار توسعه پیدا کرده است و این مزاحمتها تهاجمیتر شدند. البته تلاشهای مختلفی مانند جیدیپیآر[۲] و سیسیپی[۳] برای شهروندان اختیار بیشتری برای کنترل دادههایشان داده است.
سال ۲۰۲۱ با توجه به وقوع تغییرات زیاد در الگوریتمهای رسانههای اجتماعی و تاثیرات جدی آن بر جامعه و همچنین ناکافی بودن مقررات برای مقابله با آنها، این موضوع را یادآور شد که شاید زمان آن رسیده که افراد باید به اندازه کافی از دادهها آگاهی داشته باشد تا بتوانند کنترل بیشتری بر دادههای شخصی خود داشته باشند. توازن قدرت از سوی شرکتهای بزرگ فناوری باید به افراد برگردد.
همانطور که برخی از آنها هماکنون اقداماتی را نیز آغاز کردهاند. گوگل قصد دارد تا ۲۰۲۳ کوکیهای شخص ثالث را حذف کند و اطلاعاتی را که امکان بازاریابی شخصی را فراهم میکند، غیرفعال سازد. اپل نیز به کاربران دید بیشتری نسبت به دادههای شخصیشان، اینکه با چه کسانی به اشتراک گذاشته شدهاند و چه اپلیکیشنهایی آنها را ردیابی میکند، میدهد.
از آنجایی که سازمانها با مجموعه دادههای بزرگ و جمعآوریشده از چندین منبع کار میکنند، نیاز به سازماندهی تمام اطلاعات برای یک فرایند مدیریت داده ضروری خواهد شد. بدین منظور استفاده از کاتالوگهای داده در سال ۲۰۲۲، بهعنوان یکی از روندهای مهم برای تحلیل دادهها مطرح است.
بهعبارت ساده، کاتالوگهای داده، یک فهرست سازمانیافته از دادههای یک سازمان هستند. کاتالوگها با استفاده از فرادادهها به کسبوکارها کمک میکنند تا مجموعه دادههای خود را مدیریت و سازماندهی کنند تا دسترسی و جمعآوری دادههای مرتبط از هریک از مکانهای ذخیرهسازی آنها، چه از ابر، انباره داده و یا از هر فضای دیگری را تسهیل نمایند.
هنگامی که کاتالوگهای داده به درستی استفاده شوند، به سازمان انعطافپذیری لازم را میدهند تا بتواند بینشهای مدنظر را از مقادیر زیادی داده به روشی کارآمد استخراج کند. سازماندهی همه مجموعه دادهها در کاتالوگها، جستجوی همه اطلاعات را به یک کار سریع تبدیل مینماید.
همچنین کاتالوگ کردن دادهها نه تنها همه چیز را مرتب نگه میدارد، بلکه به سازمان کمک میکند تا با قوانین حفظ حریم خصوصی مطابقت داشته باشد. سازمان میتواند برچسبهایی را تنظیم کند که به حریم خصوصی دادهها مربوط میشود و دادهها را به روشی سازگار بازیابی نماید. علاوهبراین، کاتالوگهای داده به کسبوکارها کمک میکنند تا بر مرتبطترین و بهروزترین دادهها تمرکز کنند، این امر همچنین تضمین میکند که همه افراد با دادههای باکیفیت برای گزارشها و تحلیلهای خود کار میکنند.
تغییر از تصمیمگیری صرف مبتنی بر شهود به سمت رویکرد دادهمحورتر در سازمانها، بهخوبی در حال انجام است. بسیاری از تصمیمات اخذشده در دو سال گذشته بدون جمعآوری و تجزیه و تحلیل ماهرانه دادهها، بسیار دشوارتر بود. بااینحال، یک مشکل بالقوه وجود دارد. برای متخصصان علوم داده طبیعی است که هفتهها را صرف جمعآوری و تجزیه و تحلیل دادهها از منابع متعدد کنند. سپس این دادهها با نمودارها، جداول و سایر کمکهای بصری در ارائهای برای گسترش کسبوکار بهکار برده میشوند. اما ارائه مطالب به این صورت باعث ایجاد احساس تعجب، هیجان و غافلگیری در مخاطب نمیشود و حتی در به یادآوردن آنها کمتر اثرگذار است. چیزی که در این میان از آن غفلت شده، نادیده گرفتن داستان پشت دادهها میباشد.
وقتی روایت و تصاویر با هم ادغام میشوند، میتوانند مخاطب را درگیر یا حتی سرگرم کنند. جای تعجب نیست که انسانها سالانه میلیاردها دلار خرج سرگرمیهایی مانند فیلم میکنند؛ افراد میخواهند خود را در دنیاها و ماجراهای متفاوتی فراتر از زندگی روزمره خود غرق کنند. زمانی که تصاویر و روایت مناسب با دادههای مناسب ترکیب میشوند، میتوان یک داستان داده ایجاد کرد که امکان دارد مسبب ایجاد تغییرات شود. داستانسرایی با استفاده از دادهها مهارتی است که توسعه نیافته است اما بسیار اهمیت دارد.
وقتی دادههای کسبوکاری به تنهایی به کار گرفته میشوند، به ما میگویند که چه اتفاقی افتاده است اما دلیل آن را نمیگویند. اینجاست که داستانسرایی با داده بیشترین ارزش را ایجاد میکند. اگر هیچ داستان قانعکنندهای پشت دادهها وجود نداشته باشد که تاثیر قوی در مخاطب ایجاد کند، به سرعت فراموش میشوند.
برای مطالعه روندهای سایر ابعاد مدل ۲۰۲۰۰، به لینکهای زیر مراجعه کنید:
۵ روند عمده تجربه دیجیتال کارکنان در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده فرایند دیجیتال در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده حکمرانی و رهبری دیجیتال در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده استراتژی دیجیتال در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده فرهنگ و مهارت دیجیتال در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده فناوری دیجیتال در سال ۲۰۲۲
۵ روند عمده تجربه دیجیتال مشتری در سال ۲۰۲۲
انتشار اپیزود یازده: مدل بلوغ دیجیتال ۲۰۲۰۰
چهارچوب های مطرح استراتژی و حکمرانی داده
تحلیل گری داده؛ روند توسعه، زنجیره ارزش و کاربردها
[۱] Data fabric
[۲] GDPR
[۳] CCP